ΧΡΕΟΣ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ ΕΙΝΑΙ, ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΜΕΤΖΛΕΡ / ΤΡΑΓΟΥΔΑ ΑΠΟΛΛΩΝΙΕ ΘΗΡΕΥΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΚΙΡΑΚΗΣ ΚΡΗΣ, ΝΥΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 5:20 μ.μ.

0


Χρέος του ποιητή είναι να ενεργοποιήσει το πνεύμα, φέρνοντάς το στα ανώτερα όρια της αντίληψης και της οξύνοιας. Το ποίημα είναι ένα γεγονός που δημιουργείται από μια συγχώνευση, το πάντρεμα των ασκημένων ικανοτήτων και των αγνώστων δυνάμεων. Αφού καταπιαστεί με όλα αυτά (τα πρόσωπα, τις φωνές, τα όνειρα και τους φόβους), ο ποιητής αρχίζει να συνειδητοποιεί πως όλες οι φωνές είναι μία και πως η δουλειά του είναι να καταφέρει να την κάνει να ακουστεί. Πρόκειται για μία διάχυση φωτός, μια φωτεινή ακολουθία προς την πηγή της. Αυτό κάνει ο ποιητής, αυτό κάνουμε όλοι μας, όσοι βρισκόμαστε σε εγρήγορση και αντιστεκόμαστε στα επακόλουθα της νεκρής, σκοτεινής σκέψης.
Αυτό που κάνει διαφορετικό έναν ποιητή είναι ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιεί τη γλώσσα ώστε να διαπεράσει τον αναγνώστη, και ο τρόπος που ακούει τις λέξεις και τις παρατηρεί να δονούνται, και το τι ακριβώς βλέπει και αφουγκράζεται, και ο τρόπος με τον οποίο τα μετατρέπει όλα σε ποίημα.
Για πολλά χρόνια, στη ράχη του περιοδικού Poetry (του Σικάγο), τυπωνόταν μια φράση του Ουόλτ Ουίτμαν. Έλεγε πως τα καλά ποιήματα απαιτούν και καλό αναγνωστικό κοινό. Ο Ουίτμαν είχε δίκιο. Καθένας που αναζητεί την ποίηση, θα πρέπει να ασκείται συνεχώς όπως και ο ποιητής. Δεν πρέπει ποτέ να θεωρούμε ένα ποίημα δεδομένο, παρεκτός κι αν είναι ένα ποίημα κακό. Και τότε θα πρέπει να γνωρίζουμε γιατί είναι κακό και πώς θα μπορούσε να γίνει καλύτερο. Η μουσικότητα σ' ένα ποίημα δεν είναι για φανφάρα, δεν είναι άτονη υπόκρουση ή μονότονη συνοδεία για να καλμάρει τα έντερά μας. Το ποίημα, όπως είπε και ο Ουίτμαν, απαιτεί την προσοχή μας.
Η σχέση κάποιου με ένα ποίημα είναι ένας-προς-έναν, όπως στον έρωτα. Είναι εξίσου απλό όπως και δύσκολο, και πάντοτε αξίζει την προσπάθεια. Η ποίηση είναι η ανώτερη χρήση της γλώσσας, η οποία συνταιριάζει τους ορατούς και τους αόρατους κόσμους με λέξεις που παράγουν μια τεράστια δύναμη, αν είναι επιλεγμένες σωστά.
Το ποίημα μπορεί να είναι και εφήμερη και διαχρονική πηγή πληροφοριών, αποκαλύψεων και ηδονών. Οι ποιητές χρησιμοποιούν τη γλώσσα με ακρίβεια, γιατί γνωρίζουν και σέβονται τα μυστήρια που κληροδοτήθηκαν μέσα από τις λέξεις. Η γλώσσα της ποίησης είναι η γλώσσα της αποκάλυψης.
Ο ποιητής μπορεί να σου χαρίσει μια νέα οπτική, μια νέα διορατικότητα. Το ποίημά του παρέχει ένα πέρασμα μέσα από τις σκέψεις και την αντίληψη, ώστε να δεις ξεκάθαρα μέσα από τα προσχήματα και να γνωρίσεις καινούριες έννοιες και σημασίες.
Ο ποιητής είναι επαναστάτης, γιατί μονίμως υπονομεύει τη διεφθαρμένη γλώσσα των ιδρυμάτων με την τέχνη του. Τραγουδώντας ένα κατανοητό, αληθινό τραγούδι, μπορεί να κατατροπώσει την, ενάντια στη ζωή, ρητορεία της ισχυρής πολιτικής. Οι λέξεις λειτουργούν μέσα στον άνθρωπο, έτσι τον κάνουν να σταματήσει και να σκεφτεί. "Α, ποτέ μου δεν το σκέφτηκα μ' αυτόν τον τρόπο. Ποτέ δεν το είδα έτσι. Ναι, τώρα μπορώ να το δω". Το ποίημα μπορεί ν' ανάψει ξαφνικά τα φώτα. Έτσι ξεκινά η επανάσταση.

Ντέιβιντ Μέλτζερ

___


Τραγούδα Απολλώνιε θηρευτή

Τραγούδα Απολλώνιε θηρευτή.
Με το θάνατο μόνο και με άνυδρα
καράβια θα δακρύσουν η χορδή
και η χλόη.

Δεν πέθαναν οι αρχαίες σου ίριδες
και ο ναός του Σολομώντα σχεδιάζει ακόμα 
αναποφάσιστος την ανθρώπινη και τη θεϊκή σου 
σοφία.

Χάραζε σε αλώβητα σχήματα τη στάχτη
με πατήματα ανοιχτών και υγρών
παράθυρων δάσους.

Καθώς ατελεύτητος υφαντής,
πλάγιαζε, πλάθοντας αόρατα κεντήδια
μπροστά σε ολότρεμα χελιδόνια.

Ευνούχιζε την κολοβή σαύρα 
της θνητής ανορθογραφίας,
ζώντας σαν ένα μεγάλο ψίχουλο
με το Μορφέα σου ξάγρυπνο
να ονειρεύεται με λωτή θύμιση.

Τραγούδα Απολλώνιε θηρευτή.

Γιώργος Τσακιράκης Κρης